ნუ შეარყევთ ბავშვს! – ბავშვის რყევის სინდრომი
Shaken baby syndrome (SBS) – ბავშვის რყევის სინდრომი მიეკუთვნება ერთ-ერთ ყველაზე მძიმე დაზიანებას ჩვილებში და ამ ასაკის პატარებში არაბუნებრივი გზით სიკვდილიანობის ყველაზე ხშირი გამომწვევია. ჩვილის მსუბუქმა შერყევამაც კი, შესაძლოა სავალალოდ იმოქმედოს მის მომავალ განვითარებაზე.
ბავშვი გაუთავებლად ტირის უკვე რამდენი საათია, ვერც ჭამით, ვერც ხელში აყვანით, ვერც მუსიკით, ვერც გასეირნებით … ვერაფრით დამშვიდდა… უკვე ნერვები არ ჰყოფნის მშობელს, აღარ იცის რა ქნას და უნებურად არყევს, ზოგი ნელა, ზოგი ძლიერად და ვერ აცნობიერებენ, რომ ეს წუთები შეიძლება სამუდამოდ აისახოს პატარას ცხოვრებაზე.
რა ხდება რყევის სინდრომის დროს?
ჩვილს არ შეუძლია აკონტროლოს თავისი სხეული, რადგან მისი კისრის კუნთები სუსტადაა განვითარებული, ამიტომ მისი თავი შეუკავებლდ ირხევა წინ და უკან. რადგან ახალშობილის თავი მის პაწაწინა ტანთან შედარებით დიდია, რყევის ძალაც უფრო ძლიერდება.
ჩვილის ტვინის სტრუქტურა ნაზი და რბილია, ამიტომ არის რყევა ასეთი საზიანო ბავშვის ტვინისათვის. გარდა ამისა, პატარებში მიელინის გარსი, რომელიც შემოფარგლავს და იცავს ნერვებს, ჯერ კიდევ არ არის საბოლოოდ ჩამოყალიბებული. ტვინის ქსოვილი კი ბევრად რბილი და ადვილად დაზიანებადია, ვიდრე მოზრდილებში.
ჩვილის რყევა მასზე ძალადობის ტოლფასია!
ძლიერმა რხევამ შეიძლება წარმოქმნას ტვინში სისხლჩაქცევები, ქალაში სისხლდენა, ბადურის სისხლდენა. ასევე შესაძლოა დაზიანდნენ ნერვული ბოჭკოები. რამაც შესაძლოა ბავშვის მხედველობის, მეტყველებისა და მოტორიკის სამუდამო დარღვევა გამოიწვიოს.
სიმპტომები:
ბავშვს რომ შერყევის სინდრომი აქვს, გარეგნულად, უმეტესად, რთული შესამჩნევია. სწორედ ამ მიზეზის გამო, ვერ ხდება მისი დამაზიანებლობის სათანადოდ გააზრება და დამაზიანებელი ქმედებების მნიშვნელოვნად შემცირება. თუმცა შესაძლოა უშუალოდ რყევის შემდეგ გამოვლინდეს შემდეგი:
- ბავშვი ურეაქციოდ/უგუნებოდ გამოიყურება, ფერმკრთალია, აღებინებს
- ხელები და ფეხები უღონოდ აქვს დაკიდებული
- აქვს ტკივილის შეტევები (ე.წ. კრუნჩხვები)
- უჭირს სუნთქვა
- სუნთქვა ჩერდება
- ბავშვი უგონოდაა შერყევის შემდეგ. ვარდება კომატოზურ მდგომარეობაში.
რა მოვიმოქმედოთ SBS-ზე ეჭვის მიტანის შემთხვევაში?
დაუყოვნებლივ დავურეკოთ სასწრაფო სამედიცინო დახმარებას და აუცილებლად მივაწოდოთ ექიმს სწორი ინფორმაცია. ხშირია შემთხვევები, როდესაც მშობლები ამბობენ: „გონდაკარგული ვიპოვე“, „უცაბედად გალურჯდა“ ან „სამი დღის წინ საწოლიდან გადმოვარდა“, რაც თავისთავად ართულებს სათანადო ზომების მიღებას.
არ შეგვეშნდეს აღიარების!
ავტორი: ნინო ფხაკაძე