​მუსიკის ვარსკვლავები საქართველოში

ახალი კორონავირუსი უკვე წელიწადია, გვატყვევებს სახლებში და აჩერებს ყველაფერს, რაც გვიყვარს. მათ შორის არის საყვარელი მუსიკის ცოცხლად მოსმენაც, რითაც ბოლო პერიოდში საკმაოდ განებივრებულები ვიყავით. ახლა, როცა აღარც ფესტივალებია და აღარც ფრენები, ვეღარ ვახერხებთ ვარსკვლავების კონცერტებზე ტრაშუნს ვეღარც შინ და ვეღარც გარეთ.

მანამდე ბევრ „ლაივს“ დავესწარით, ზოგი შემსრულებლის ხათრით ერთი-ორი ზღვა და ცხრაზე მეტი მთაც გადავიარეთ, დიდხანს ვზოგეთ და კაპიკ-კაპიკ ვაგროვეთ სამოგზაურო ფული, რომ ქვეყნის გარეთ მოგვესმინა ხან – ვისთვის და ხან – ვისთვის. ბოლო დროს საქართველოშიც შევძელით კარგი მუსიკის ცოცხლად მოსმენა. სანამ უკანასკნელი წლების განვითარებით დავიკვეხნით, ისიც უნდა აღვნიშნოთ, რომ მსოფლიო ვარსკვლავების ინტერესი ჩვენს ქვეყანას არც 20-30 წლის წინ აკლდა. გადავწყვიტეთ, გაგახსენოთ ის მუსიკოსები, რომლებისთვისაც საქართველოში გვიმასპინძლია.

1. ბობ დილანი

ბევრად უფრო ადრე, ვიდრე გენიალური მუსიკოსი ბობ დილანი ლიტერატურის დარგში ნობელის პრემიის მფლობელი გახდებოდა და ჯილდოს მიღებას დიდი დავიდარაბით დათანხმდებოდა, როკ-ენ-როლის ლეგენდა ჯერ კიდევ საბჭოთა კავშირში შემავალ საქართველოს სტუმრობდა. მისი ვიზიტი თბილისში პარადოქსული ამბავია – დილანი „მსოფლიო პოეზიის საღამოზე“ დასასწრებად ჩამოიყვანეს და არა კონცერტის გასამართად. ჯერ მწერალთა სახლში უმასპინძლეს, შემდეგ ხინკალიც გაასინჯეს და არც ღვინო და სადღეგრძელოები მოუკლიათ. დილანს ერთ-ერთ სუფრაზე „ქსოვრელებისთვისაც“ მოუსმენია და როგორც ამბობენ, ძალიანაც მოხიბლულა. ანტისაომარი მოძრაობების ჰიმნების – Blowin' in the Wind და The Times They Are a-Changin' მოსმენა მისი ჰიტების ალბომში შეგიძლიათ.

2.„დიფ ფარფლი“

ბობ დილანის შემდეგ, საბჭოთა კავშირის არსებობის უკანასკნელ დღეებში, საქართველოს „დიფ ფარფლის“ ვოკალისტი, იან გილანიც სტუმრობდა. როგორც გილანისა და მისი ცოლის სხვადასხვა ქვეყნებში ხელახლა ქორწინების ტრადიციას შეესაბამებოდა, მათ საქართველოშიც იქორწინეს – ქორწინების სასახლეში ჩატარებული ცერემონიის შემდეგ თბილისის ქუჩებში ფაეტონითაც ისეირნეს და დღე, ჭეშმარიტი თბილისური ქორწილის მსგავსად, მცხეთაში, ერთ-ერთ რესტორანში აღნიშვნით დააგვირგვინეს. იმ დროისთვის გილანს რიჩი ბლექმორთან კონფლიქტი ჰქონდა და სხვა ბენდთან ერთად გამართა კონცერტი სპორტის სასახლეში. წლების შემდეგ, 2013-ში, ის ისევ დაბრუნდა საქართველოში და Tbilisi Open Air-ის ფარგლებში „დინამო არენაზე“ წარდგა მაყურებლის წინაშე. ამჯერად მშობლიური „დიფ ფარფლის“ დარჩენილ და გადარჩენილ წევრებთან ერთად. 

3. რეი ჩარლზი

პოსტსაბჭოთა საქართველოში, 1996 წელს, თბილისში,  ფილარმონიის დიდი საკონცერტო დარბაზის სცენაზე, რეი ჩარლზმაც იმღერა ორკესტრთან ერთად. დამოუკიდებელ საქართველოში ამ მასშტაბის მუსიკოსი მანამდე არ ჩამოსულა და ალბათ, სწორედ ამიტომ იყო, რომ მას თავად პრეზიდენტმა, ედუარდ შევარდნაძემ უმასპინძლა. არსებობს ჭორიც, რომელიც ხუმრობას უფრო ჰგავს – უსინათლო მუსიკოსი მცხეთაში, ჯვრის მონასტერზე აუყვანიათ მტკვარ-არაგვის შესართავის შთამბეჭდავი ხედით დასატკბობად.   

4. ჯეიმს ბრაუნი

ფანკისა და სოულის მეფე, ჯეიმს ბრაუნი საქართველოში 1999 წელს,  ჯაზფესტივალის ფარგლებში ჩამოვიდა და კონცერტი „ლაგუნა ვერეს“ კომპლექსში გამართა. როგორც ერთ-ერთ ინტერვიუში ამბობს, ის თბილისში ბოლომდე დაიხარჯა სცენაზე და იმაზე მეტი შესთავაზა ქართველ მელომანებს, ვიდრე ელოდნენ. მისი ენერგიისა და ტემპერამენტის შემყურე მსმენელებს ალბათ ღრმად სჯეროდათ ჯეიმს ბრაუნის უკვდავების და წარმოუდგენლად ეჩვენებოდათ, რომ კონცერტიდან რამდენიმე წელიწადში ის სიმღერას ვეღარ შესძლებდა. ჯეიმს ბრაუნის შემდეგ თბილისს სხვადასხვა დროს ჯო კოკერი, „ბონი ემი“ და სხვა მეტ-ნაკლებად ცნობილი მუსიკოსებიც სტუმრობდნენ. ჩვენც ნელ-ნელა აღარ გვიკვირდა საყვარელი შემსრულებლების ასე ახლოს, ერთი ხელის გაწვდენაზე ხილვა.

5. რობი უილიამსი

ბევრი მსმენელისთვის არც თუ ისე კარგ მოგონებად რჩება რობი უილიამსის კონცერტი „დინამო არენაზე“. მართალია, ამ ვიზიტზე დიდხანს ლაპარაკობდნენ, მაგრამ მომღერლის შესრულებაზე მეტი ყურადღება მისმა ჟესტმა დაიმსახურა – რობიმ საზოგადოებას თავისი უკანალი უჩვენა. როგორც შემდეგ გაირკვა, მის ტრუსებზე ვეფხვის თავი ყოფილა გამოსახული და ეს ჟესტიც მისთვის სიმბოლური ყოფილა, თუმცა, როგორც ჩანს, რობის წამოხდილმა საჯდომმა ბევრს დასწყვიტა გული. ბრიტანელი მომღერლის, მსახიობის და 75 მილიონზე მეტი გაყიდული ჩანაწერის ავტორის გამორჩეულ ალობომში Swing When You’re Winning დაგხვდებათ იმგვარი მელოდიური კომპოზიციები, როგორებიცაა Somethin’ Stupid, I will Talk and Hollywood Will Listen, Things და სხვა.

6. მარუნ ფაივი 

„მარუნ ფაივის“ ბათუმში ჩატარებულმა კონცერტმა ბევრ თაყვანისმცემელს გაუცრუა იმედი. 30 ათასზე მეტი ადამიანი მოუთმენლად ელოდა ჯგუფის სოლისტის, ადამ ლივაინის სცენაზე გამოჩენას, თუმცა მოხდა ისე, რომ კონცერტის დაწყებამდე, რაც კი ღრუბელი იყო აჭარის თავზე, ყველა ერთად მოგროვდა და სანამ მუსიკის ჰანგები გაისმებოდა, ისე დასცხო, ვერც გამოსვლა დაინახა ბევრმა და ვერც გასვლა. სცენას ათასობით გაშლილი ქოლგა ფარავდა. თქეშს ვეღარც საწვიმრებმა სძლია და ვეღარც მელომანობამ. სანამ პირველი სიმღერა Animals დასრულდებოდა, მაყურებელთა დიდი და გალუმპული ნაწილი მოედანს გაეცალა და თავშესაფარი ახლო-მახლო კაფეებსა და რესტორნებში ჰპოვა. მოკლედ, ამ კონცერტიდან ქართველ მსმენელს ბევრი არაფერი დაამახსოვრდა.  

 7. ბიორკი 

ორი ერთმანეთზე უკეთესი კონცერტი ჩაატარა თბილისში ისლანდიელმა მომღერალმა, კომპოზიტორმა, პროდიუსერმა და მსახიობმა, ბიორკმა. ელექტრონული, პოპ, ექსპერიმენტული, კლასიკური, ტრიპ-ჰოპ და სხვა ჟანრების იდეალური შერწყმით მიღებული ეკლექტიკური მუსიკალური სტილის შემქმნელი SOU ფესტივალის ფარგლებში სტუმრობდა საქართველოს. მისივე მუსიკის მსგავსად ძლიერი, აგრესიული და ამავდროულად ჰარმონიული ქალი თითქოს სხვა სამყაროდან მოსული ხმითა და  ვიზუალით აჯადოებდა მსმენელს თბილისის საკონცერტო დარბაზსა და ოპერისა და ბალეტის სახელმწიფო თეატრში. როგორც ბიორკს სჩვევია, შეუდარებელი მუსიკის გარდა, მან თავი ავანგარდული ჩაცმულობითაც დაგვამახსოვრა.

 8. ელტონ ჯონი

უკვე რამდენიმე წელია, რაც თბილისსა და მცხეთას ვარსკვლავთცვენით არც გურია ჩამორჩება. ბოლო წლების განმავლობაში შეკვეთილში ბევრი ლეგენდარული ხმა აჟღერდა. მათ შორის იყო კომპოზიტორი და მომღერალი, „გრემის“ ექვსგზის, „ოსკარის“, „ოქროს გლობუსისა“ და სხვა ჯილდოების მფლობელი სერ ელტონ ჯონი. 30-ზე მეტი ალბომის ავტორმა შეკვეთილში ზედიზედ ორჯერ დაატრიალა მუსიკის ქარცეცხლი. ელტონ ჯონის გენიალობაში დასარწმუნებლად, მისი ცოცხალი შესრულების გარდა, ერთი ალბომის მოსმენაც საკმარისია.

 9. ენიო მორიკონე

გარდაცვალებამდე ცოტა ხნით ადრე შეკვეთილში ორკესტრთან ერთად იტალიელი კომპოზიტორი და დირიჟორი, ენიო მორიკონეც ჩამოვიდა. „ჯანგოს“, „მალენას“, „კარგი, ცუდი, ბოროტისა“ და სხვა ფილმების კომპოზიტორმა „ბლექ სი არენაზე“ გაჟღერებული მშვიდი, მელანქოლიური მელოდიებით დაუვიწყარი შთაბეჭდილება დატოვა მისი შემოქმედების თაყვანისმცემლებზე. კონცერტის მსვლელობისას განაბული და ნეტარად გაღიმებული მსმენელები კიდევ დიდხანს აზიარებდნენ სოცქსელებში საუნდტრეკებს სხვადასხვა ფილმებიდან.

 10. „ლედ ზეპელინი"

რობერტ პლანტს საქართველო დიდი აღფრთოვანებით შეხვდა. „ლედ ზეპელინის“ ლეგენდარული სოლისტის ხილვა და მოსმენა ხომ წარმოუდგენელი ოცნება იყო ყველასთვის. „ბლექ სი არენაზე“ ჭრელი საზოგადოება შეიკრიბა – იქ იყვნენ ასაკოვანი „როკენროლშიკებიც“, მხრებზე შემოსკუპული შვილიშვილებით და ზეპელინების მაისურებიანი აჟიტირებული ახალგაზრდებიც. დიდი, თუ პატარა დიდი ზარზეიმით ელოდა კონცერტის დაწყებას. მსმენელი დარბაზთან რამდენიმე საათით ადრე მოგროვდა და რეპეტიციის დროს „ქაშმირის“ აკორდებმა რომ გამოჟონა, უკვე მაშინ აენთო ყველას თვალები. თვალების ციმციმი, როკვა და სტვენა არც კონცერტის მსვლელობისას შეწყვეტილა და არც კონცერტის დასრულების შემდეგ. მართალია, ეს პლანტი ის დალალებიანი ღმერთკაცი აღარ იყო (ლეგენდებიც ბერდებიან, მოგეხსენებათ), მაგრამ ასაკი ლეგენდის სტატუსს ვერაფერს აკლებს. საბოლოოდ, კრება დარჩა მხიარული და კმაყოფილი.

 ესეც ასე.

ჰოდა, სანამ ეს კორონას ჟამიანობა დასრულდება, სანამ კიდევ ბევრ საერთაშორისო ვარსკვლავს ვუმასპინძლებთ და ისევ მოვისმენთ ცოცხლად საყვარელ მუსიკას, მსგავსი  შეგრძნებების, ემოციებისა და განწყობის ალტერნატივად ალბომების ვინილებზე, კარგ ხარისხში მოსმენა შეგიძლიათ.