ბავშვები და შიშები
შიში და მღელვარება გარკვეული საგნების და მოვლენების მიმართ ადამიანის ნორმალური რეაქციაა, თუმცა ხანდახან შეიძლება ჩვენივე შიშები დიდ პრობლემად გადაიქცეს.
ასაკის მატებასთან ერთად იცვლება საშიში მოვლენები და საგნები
პატარა ასაკში ბავშვებს აქვთ უცხო ადამიანების და მშობლებთან განშორების შიში.
უფრო დიდი ასაკის ბავშვებს, დაახლოებით სკოლამდელ პერიოდში, ეშინიათ არარეალური საგნების, როგორებიცაა, მონსტრები და მოჩვენებები. მათ აგრეთვე აშინებთ ხმაური ღამით და სიბნელე.
სკოლის პერიოდში შიშს უკვე რეალური საფუძველი აქვს. ბავშვებს აღელვებთ მოვლენები, რომლებიც შეიძლება მათ შეემთხვათ. ეშინიათ დაავადებების, ექიმების, წარუმატებლობის, ბუნებრივი კატასტროფების, სახლში მარტო ყოფნის და ა.შ.
ბავშვის ზრდასთან ერთად, ერთი შიში ან მეორეთი ჩანაცვლდება, ან საერთოდ ქრება. მაგალითად, თუ თქვენს შვილს 5 წლის ასაკში თქვენს გარეშე არ შეეძლო ბნელ ოთახში დაძინება, მოზრდილ ასაკში ის მეგობრებთან ერთად შეიძლება სიამოვნებით ისმენდეს ისტორიებს მოჩვენებებზე.
შესაძლოა შიშებმა ბავშვის ასაკის მატებასთან ერთად მიიღოს უფრო ინტენსიური ხასიათი, რაც უარყოფით გავლენას ახდენს მის ყოველდღიურ ცხოვრებაზე. სწორედ ასეთ სიტუაციაშია საჭირო მშობლის და პროფესიონალის ერთობლივი აქტიური ჩარევა.
ხშირად მოზრდილი ადამიანის შიში სწორედ ბავშვობის შიშის გამოძახილია.
აღელვებული ბავშვისთვის დამახასიათებელია:
- გულისცემის აჩქარება
- ხელისგულების ოფლიანობა
- ძილის პრობლემები
- თავის და მუცლის ტკივილი
- დაბნეულობა
- გულმავიწყობა
როგორ დავეხმაროთ ბავშვს?
- პირველ რიგში უნდა განსაზღვროთ თქვენი შვილის შიში ნორმალურია თუ არა მისი ასაკის ბავშვისთვის. აგრეთვე მნიშვნელოვანია დააკვირდეთ, თუ რა გავლენას ახდენს შიში მის პერსონალურ და სოციალურ მდგომარეობაზე
- უნდა შეძლოთ მის კონკრეტულ შიშზე საუბარი, რადგან საუბარი ხშირად ერთ-ერთი საუკეთესო გამოსავალია შიშის დასამარცხებლად
- არ შეეგუოთ შიშს
- ასწავლეთ თქვენს შვილს შიშის შეფასება, შესაძლებელია ამისთვის 10-ქულიანი სისტემა გამოიყენოთ
- ასწავლეთ მას რამდენიმე მეთოდი შიშთან გასამკლავებლად
- ხშირად სიტყვები “მე ამას შევძლებ”, “შემიძლია ვიყო მამაცი” საკმაოდ დადებითად მოქმედებს
ნებისმიერ შემთხვევაში, თუ თვლით რომ თქვენს შვილს დახმარება ესაჭიროება უმჯობესია მიმართოთ პროფესიონალს
შიშებთან გამკლავება გულისხმობს:
კოგნიტურ-ქცევითი თერაპიას, რომლის საშუალებითაც ბავშვები საკმაოდ წარმატებით ინკურნებიან. ზოგიერთ შემთხვევაში შესაძლოა ექიმმა მედიკამენტებსაც მიმართოს.