შაქარი და მარილი ბავშვის რაციონში
შაქარი
ზრდასრულებიც და ბავშვებიც, გაცილებით მეტ შაქარს ვიღებთ ვიდრე წარმოგვიდგენია – განსაკუთრებით ბავშვები. მსოფლიოს ჯანდაცვის ორგანიზაციის მიხედვით, შაქარი, ჩვენი დღიური კვების 5%-ზე მეტს არ უნდა აღემატებოდეს. რეალურად კი, 15-20%-ს ვიღებთ. ამიტომ, დიდი ყურადღება უნდა მივაქციოთ ბავშვების საკვებში შაქრის რაოდენობას. ჩვენ ბავშვობაში ვიძენთ კვებასთან დაკავშირებულ ჩვევებსა და გემოებსაც კი, რაც მთელი ცხოვრება თან მოგვყვება.
შაქარი, იმის გარდა, რომ კბილებს ავნებს და წონის პრობლემებს იწვებს, უფროს ასაკში სისხლის მიმოქცევის, დიაბეტის და გულის დაავადებების რისკებს ზრდის.
პრობლემა ისაა, რომ უკვე დიდი რაოდენობის შაქარია საკვებში რასაც ვჭამთ – ცხარე საჭმელშიც კი. განსაკუთრებით ბევრი შაქარია, ბავშვების საკვებში – იოგურტებში, საუზმის ‘ხლოპებში’, საერთოდ არაფერი რომ არ ვთქვათ შოკოლადებსა და ტკბილეულობაში.
იცოდით თუ არა რომ
- ერთი ჭიქა ფორთოხლის ან ვაშლის წვენი, შეიცავს იმდენივე შაქარს, რაც ერთი ჭიქა კოკა კოლა ანუ 6 ჩაის კოვზს.
- 100გ პიცა – 1-2 ჩაის კოვზ შაქარს.
- 1 საბავშვო იოგურტი – 3 ჩაის კოვზ შაქარს.
- ყველაზე ჯანსაღ საუზმის ბურღულეულსაც კი, შეიძლება 3 ჩაის კოვზამდე შაქარი ჰქონდეს 30გ-იან ჯამში
- 1 კეჩუპის დასხმა უდრის 1 ჩაის კოვზ შაქარს
ხილის ჭამა, რა თქმა უნდა, ბავშვისთვის აუცილებელია. მაგრამ, არ დაგავიწყდეთ, რომ ხილი დიდი რაოდენობით შაქარს შეიცავს.
მარილი
უკვე გეცოდინებათ რომ მარილი ჩვილის საჭმელს არ უნდა დაუმატოთ, წლამდე ბავშვებისთვის 1გ-ზე მეტი მარილი არ შეიძლება. მათი პაწაწინა თირკმელები ვერ ამუშავებენ მარილს. თუმცა, 1 წლის შემდეგაც არ არის რეკომენდირებული მარილის დამატება საჭმელში.
1-3 წლამდე, ბავშვი უნდა იღებდეს მაქსიმუმ 2 გრამ მარილს, 4-6 წლამდე კი, 3 გრამს. მარილი იმდენად ბევრ საკვებშია, რომ ძალიან მარტივია ბავშვმა ზედმეტი მარილი შეჭამოს.
მაგალითისთვის 1 პურის ნაჭერი შეიცავს 0.5გ მარილს, ამიტომ 18 თვის ბავშვისთვის 2 პურის ნაჭერი უკვე საკმარის მარილს შეიცავს. მარილი, ასევე დამატებულია საუზმის ბურღულეულში, სოუსებსა და კეჩუპში.
ის, რომ მარილიანი საჭმელი გემრიელი გვეჩვენება, შეჩვევის გამოა. ხშირად, მარილის გადამეტებით მოხმარებისას, უფრო საინტერესო და გემრიელი გემოები იკარგება. ამიტომ, საჭმლის კეთებისას მარილი მაქსიმალურად ჩაანაცვლეთ სუნელებით, მწვანილებით და ლიმნის წვენით. მარილი შეგიძლიათ საერთოდ არ დადოთ სუფრაზე.