რა არის ADHD?
ADHD, ანუ ყურადღების დეფიციტისა და ჰიპერაქტიურობის სინდრომი გვხვდება ბავშვებში, თინეიჯერებში და ხანდახან მოზრდილებში.
უფრო ხშირია ბიჭებში, ვიდრე გოგოებში და მისი დიაგნოსტირება ძირითადად ადრეული სკოლის პერიოდში ხდება
ADHD-ის დამახასიათებელი ნიშნები სამ ძირითად ჯგუფად იყოფა:
უყურადღებობა, ჰიპერაქტიურობა და იმპულსურობა. ბავშვს შესაძლოა გამოხატული ჰქონდეს სიმპტომები როგორც ერთი ჯგუფიდან, ისე ორი ან სამივე ჯგუფიდან. განვიხილოთ თითოეული კატეგორიისთვის დამახასიათებელი ნიშნები ცალ-ცალკე, ესენია:
უყურადღებობა:
- ბავშვი არის გაფანტული
- არ ასრულებს მითითებებს და არ ამთავრებს დავალებას
- არ უსმენს
- უყურადღებობით უშვებს შეცდომებს
- ავიწყდება ყოველდღიური აქტივობები
- ხშირად კარგავს ნივთებს
- თითქოს ოცნებობს
ჰიპერაქტიურობა:
ბავშვს უჭირს ერთ ადგილზე ჯდომა
- არ შეუძლია მშვიდად თამაში
- სურს მუდმივად იმოძრაოს, დარბის, ძვრება სხვადასხვა საგნებზე
- ლაპარაკობს ძალიან ბევრს
იმპულსურობა:
- უჭირს დაელოდოს თავის რიგს
- უაზროდ ისვრის რეპლიკებს
- ხელს უშლის სხვებს
მოზრდილებში ADHD შემდეგი სიმპტომებითაა გამოხატული:
- ქრონიკული დაგვიანება და გულმავიწყობა
- გაღიზიანებადობა
- დაბალი თვითშეფასება
- პრობლემები სამსახურში და პირად ურთიერთობებში
- იმპულსურობა
- არაორგანიზებულობა
- საქმის გადავადება
- ხასიათის სწრაფად ცვალებადობა
- დეპრესია
ADHD-ის გამომწვევი მიზეზები ზუსტად ცნობილი არაა, თუმცა კვლევების მიხედვით მის ჩამოყალიბებაში მნიშვნელოვანი როლი აკისრია:
გენეტიკას
- ტოქსინების ზემოქმედებას
- თავის ტვინის ტრავმას
- ალკოჰოლის, სიგარეტის, ნარკოტიკული საშუალებების მოხმარებას ორსულობისას
ADHD-ის ადრეული დიაგნოსტიკა და სწორი მკურნალობა ეხმარება ბავშვებს და მოზარდებს სიმპტომების მართვაში
ყურადღების დეფიციტს და ჰიპერაქტიურობის სინდრომს მკურნალობენ თერაპიით და მედიკამენტებით. თერაპია ეხმარება აგრეთვე ოჯახის დანარჩენ წევრებსაც
AHDH-ის მქონე ადამიანთა უმეტესობა, რომლებიც რეგულარულად მკურნალობენ ექიმის მეთვალყურეობის ქვეშ ბედნიერად და სრულყოფილად ცხოვრობენ.