“ჰიპერაქტიური” მოსწავლე თუ სკოლის მიღმა დარჩენილი ბავშვები

დღეს სკოლებში ალბათ ვერ ნახავთ კლასს, სადაც ერთი ბავშვი მაინც არა არის ყურადღების დეფიციტისა და ჰიპერაქტიურობის სინდრომით. მოგეხსენებათ, ასეთ მოსწავლეს უჭირს ყურადღების მობილიზება, გაკვეთილის მსვლელობისას ხშირად და უნებართვოდ დგება, დადის, უკითხავად იღებს სხვის ნივთებს, ხელს უშლის მასწავლებლებსაც და თანაკლასელებსაც. კრიტიკის, სარკაზმის, დატუქსვისა თუ დასჯის შემთხვევაში კი ავლენს აგრესიას.

საბედნიეროდ, არსებობს მიდგომა და მეთოდები, რომელთა მეშვეობითაც მასწავლებლებს შეუძლიათ გააუმჯობესონ ჰიპერაქტიური ბავშვების ყურადღების კონცენტრაცია, სწორად მიმართონ მათი მოზღვავებული ენერგია, მაქსიმალურად გამოიყენონ მათი პოტენციალი, და შესაბამისად, გაკვეთილი შეფერხების გარეშე წარმართონ. მასწავლებლებს ასევე შეუძლიათ დაეხმარონ ჰიპერაქტიურ მოსწავლეებს თავიანთი ქცევების რეგულირებაში თანაკლასელებთან ურთიერთობისას.

ყურადღების დეფიციტისა და ჰიპერაქტიურობის სინდრომის მქონე მოსწავლეებს განსხვავებული საგანმანათლებო მოთხოვნები და ინფორმაციის მიღებისა და გადამუშავების სპეციფიკური შესაძლებლობები აქვთ. მასწავლებლებმა უნდა გააანალიზონ პრობლემათა სპექტრი და ყოველივეს გათვალისწინებით დაგეგმონ თითოეული გაკვეთილი.

სამწუხაროდ, დღესდღეობით ჰიპერაქტიური მოსწავლე არასასურველი გამოწვევაა საჯარო სკოლებისთვის. მასწავლებლებს დიდი ძალისხმევა სჭირდებათ, რათა ჰიპერაქტიური ბავშვებისთვის შესაბამისი პირობები შექმნან, კერძოდ: წინასწარ დაგეგმონ თითოეული გაკვეთილი, და მრავალფეროვანი, მოსწავლეთა ინდივიდუალურ საჭიროებებზე მორგებული აქტივობებით დატვირთონ; იყვნენ კორექტულები და თანმიმდევრულები. ასეთი გარემო კი სასიკეთოდ მოქმედებს არა მარტო ჰიპერაქტიურ ბავშვებზე, არამედ ტიპური განვითარების მოსწავლეებზეც.

თუმცა, გაცილებით მარტივია ჰიპერაქტიური მოსწავლე „ფსიქიურად არაჯანმრთელად“ შერაცხო, მშობელს გამოუცხადო, რომ სკოლას არა აქვს რესურსები, რათა სათანადო გარემო შეუქმნას მის შვილს და აიძულო ის სკოლიდან გაიყვანოს. ასე ხდებოდა თბილისის 122-ე საჯარო სკოლაშიც. 11 წლის ბიჭი დარჩებოდა სკოლის მიღმა, მე – მის დედას, რომ არ მებრძოლა მისი უფლებებისთვის. არაერთი წერილობითი თხოვნის საფუძველზე ჩვენს სკოლაში ამუშავდა განათლების სამინისტროს მიერ დაფინანსებული პროექტი „ქცევის პოზიტიური მართვა“. დღეს ყველა გაკვეთილზე ჩემი შვილის მასწავლებლები სპეციალისტებისგან იღებენ უწყვეტ კონსულტაციებსა და მხარდაჭერას მოსწავლეთა ქცევის პოზიტიური მართვის კუთხით. მოწესრიგდა სასკოლო გარემო და ბავშვის მდგომარეობა სასიკეთოდ შეიცვალა. თუმცა პროექტის ხანგრძლივობა არ აღმოჩნდა საკამარისი სტაბილური შედეგების მისაღებად. განათლების სამინისტრომ პროექტის დაფინანსება შეწვიტა, რის  შედეგადაც მდგომარეობა შეიძლება კვლავ გაუარესდეს და ჩემი შვილი სკოლის მიღმა აღმოჩნდეს.

იმედი მაქვს ჩვენი განათლების ახალი მინისტრი გაითვალისწინებს ჩემს თხოვნას (მას უკვე მივმართე განცხადებით) და ჩემი შვილის ხარისხიანი განათლების მიღებისთვის საჭირო პროექტს  საჭირო ვადით გააგრძელებს.

ეს პრობლემა არ არის კონკრეტულად ერთი ბავშვის პრობლემა, ის ძალიან მასშტაბურია და სწორედ ამიტომ ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ეს პროექტი გადაიქცეს პროგრამად და მოხდეს მისი სხვა სკოლებში დანერგვა, იმისათვის რომ თავიდან ავიცილოთ სკოლებში ქცევითი სირთულეების მქონე  ბავშების ირიბი დისკრიმინაცია და მათი  სკოლების მიღმა დარჩენა.

„ჰიპერაქტიური“ მოსწავლის დედა

მარიამ საკანდელიძე

სტატია გამოქვეყნდა “პარნტიორობა ადამიანის უფლებებისთვის” ვებ-გვერდზე, ორიგინალი შეგიძლიათ იხილოთ აქ