როგორ დავიცვათ შვილები ონლაინ ბულინგისგან? – კიბერბულინგი და მისი პრევენციის გზები
ბულინგი, ჩაგვრა ერთ-ერთი მთავარი პრობლემაა ჩვენს საზოგადოებაში, თუმცა საკითხი განსაკუთრებით მწვავედ დგას მოზარდებში.
ბულინგის სხვადასხვა ფორმები არსებობს. ჩვენს დროში განსაკუთრებული აქტუალობა შეიძინა კიბერბულინგმა, იგივე ონლაინ ბულინგმა.
ბავშვები დიდ დროს ატარებენ ციფრულ მოწყობილობებთან და ინტერნეტსივრცეს მხოლოდ შემეცნებითი, ან მეგობრებთან მიმოწერის მიზნით არ იყენებენ.
ჩვენს ეპოქაში სრულფასოვანი განათლების მიღება, განვითარება წარმოუდგენელია ინტერნეტთან წვდომის გარეშე, თუმცა მას თავისი უარყოფითი მხარეებიც აქვს. ერთ-ერთი უარყოფითი მხარე კიბერბულინგია, რომლის მსხვერპლიც, შესაძლოა, ნებისმიერი ბავშვი აღმოჩნდეს.
ყველას გვსმენია სახიფათო ონლაინ თამაშების შესახებ, რომელიც ზოგჯერ მოზარდების თვითმკვლელობით სრულდება. თამაში პოპულარულია სხვადასხვა ქვეყნებში და ბოლო პერიოდში საქართველოშიც.
ერთ-ერთი ასეთი თამაშის დროს, როგორც ცნობილია, უცნობი ადამიანი ინტერნეტის საშუალებით ეკონტაქტება მოზარდს, მას თავიდან მარტივ დავალებებს აძლევს, დროთა განმავლობაში თამაში რთულდება და შესაძლოა, მოზარდის თვითმკვლელობითაც დასრულდეს.
ვნახოთ 5 მთავარი ნიშანი იმისა, რომ ბავშვი ონლაინ ბულინგის მსხვერპლია:
- მას აღარ სურს კომუნიკაცია, იკეტება საკუთარ თავში.
- მუდამ შფოთავს, დარღვეული აქვს ძილის რეჟიმი და ხედავს კოშმარებს.
- მშობლის, ან ვინმე სხვა ადამიანის დანახვისთანავე თიშავს კომპიუტერს. ცდილობს, არავინ გაიგოს ის, თუ რა საქმითაა დაკავებული.
- სვამს უჩვეულო კითხვებს, რომლებიც ძირითადად სუიციდს, შურისძიებას და მსგავს საკითხებს ეხება.
- თავს არიდებს ინტერნეტით სარგებლობას.
როგორ უნდა დავიცვათ შვილები კიბერბულინგისგან?
ბულინგის ამ ფორმის აღმოჩენა, გამოვლენა, საკმაოდ რთული საქმეა. რა თქმა უნდა, რაც უფრო მალე გამოავლენთ მას, მით უფრო მარტივად შეძლებთ პრევენციას. კარგი იქნება, თუ წვდომა გექნებათ მოზარდის ციფრულ მოწყობილობებთან და დროდადრო გადაამოწმებთ, თუ რა საქმითაა დაკავებული და რა მიზნით იყენებს ინტერნეტს. ეს, ერთი მხრივ, მისი პირადი სივრცის დარღვევაა, მაგრამ ამავდროულად, აუცილებელი ქმედება გახლავთ, რომლითაც შეძლებთ შვილის დაცვას საფრთხეებისგან.
ონლაინ ბულინგის პრევენციის მეთოდები:
- განათლება, ცნობიერების ამაღლება – ესაუბრეთ შვილებს ღიად და გულწრფელად იმაზე, თუ რა არის ონლაინ ბულინგი, რა საფრთხეებს შეიცავს ის, განუმარტეთ რამდენად სახიფათო სიტუაციაში შეიძლება აღმოჩნდეს.
- დააკვირდით შვილის ქმედებებს და არ უგულებელყოთ მისი შეცვლილი ქცევები – ამავდროულად, აკონტროლოთ ინტერნეტით სარგებლობის დრო და დაუწესეთ ლიმიტი.
- იყავით შვილებთან გულწრფელები – აჩვენეთ, დაანახეთ მათ, რომ ერთად ყველანაირი პრობლემის მოგვარებას შეძლებთ. აჩვენეთ, რომ სანდო და საიმედო ადამიანი ხართ, რომელსაც შეუძლია საიდუმლოები გაუმხილოს, თავის შეცდომებზე მოუყვეს. თქვენი კი არ უნდა ეშინოდეს და კი არ უნდა გიმალავდეთ პირად ამბებს, არმედ უნდა გენდობოდეთ და თქვენი მხარდაჭერის იმედი უნდა ჰქონდეს.
- მიმართეთ პოლიციას – თუ ეჭვი გაქვთ, რომ რაღაც ცუდი ხდება, რომ ბავშვს ვიღაც აშინებს, რაიმის გაკეთებას აიძულებს, აუცილებლად მიმართეთ პოლიციას.