ძილის აპნოე ბავშვებში

რა არის ძილის აპნოე?

ძილის დროს მოკლე პაუზები სუნთქვაში არის ნორმალური, მაგრამ როდესაც სუნთქვა ჩერდება ხშირად ან უფრო ხანგრძლივად მას უწოდებენ – ძილის აპნოეს. ძილის აპნოეს დროს სხეულში ჟანგბადის დონე შეიძლება დაეცეს და ამან გამოიწვიოს ძილი დარღვევა.

რა ხდება ძილის აპნოეს დროს?

ძილის აპნოე ხდება, როდესაც ძილში ადამიანი აჩერებს სუნთქვას. ამის მიზეზი არის ის, რომ სასუნთქ გზებს რაღაც აწვება, ბლოკავს. მას ეწოდება – ობსტრუქციული ძილის აპნოე.

ობსტრუქციული ძილის აპნოე არის სერიოზული და საკმაოდ გავრცელებული მდგომარეობა, რის გამოც ხშირად ბავშვებს არ აქვთ მშვიდი, ნორმალური ძილი. თუ არ მოხდა მისი დროული მკურნალობა, შესაძლებელია თავი იჩინოს ზრდასთან, ქცევასთან და გულთან დაკავშირებულმა პრობლემებმა.

რა იწვევს ძილის აპნოეს?

როდესაც გვძინავს ჩვენი კუნთები არიან მოსვენებულ, მოდუნებულ მდგომარეობაში. მათ შორის არის ის კუნთებიც, რომლის მეშვეობითაც სასუნთქი გზები არის გახსნილი. ობსტრუქციული ძილის აპნოეს დროს შესაძლებელია ეს კუნთები ზედმეტად მოდუნდეს და მოხდეს სასუნთქი გზების კოლაფსი. ეს ყველაფერი კი გაართულებს სუნთვის პროცესს. განსაკუთრებით ხშირია ასეთი მდგომარეობა ისეთ ადამიანებში, ვისაც აქვთ გადიდებული ტონზილები ან ადენოიდები (საზოგადოებაში ორივე ცნობილია როგორც გლანდები), რომელსაც შეუძლია დაბლოკოს სასუნთქი გზა ძილის დროს. საბოლოოდ, ობსტრუქციული ძილის აპნოეს ყველაზე ხშირი მიზეზი ბავშვებში არის – ტონზილები და ადენოიდები.

რისკ ფააქტორები მისი განვითარებისთვის არის:

• თუ ოჯახში სხვასაც აქვს ან ჰქონია ეს მდგომარეობა
• ჭარბი წონა
• დაუნის სინდრომი, ცერებრალური დამბლა
• პირის, ყბის ან ყელის სტრუქტურაში დეფექტი, რომელმაც შეიძლება შეავიწროოს სასუნთქი გზები
• დიდი ზომის ენა, რომელმაც ძილის დროს შეიძლება დაბლოკოს სასუნთქი გზა

უფრო იშვიათად, ძილის აპნოე შეიძლება მოხდეს მაშინ, როდესაც ორგანიზმი ვერ იღებს საკმარისი რაოდენობის ჟანგბადს ძილში, იმის გამო, რომ ტვინი არ აგზავნის სიგნალებს იმ კუნთებისკენ, რომლებიც აკონტროლებენ სუნთქვას. ამას კი ეწოდება – ცენტრალური ძილის აპნოე. ეს მდგომარეობა ხშირია თავის ტრავმული დაზიანებების დროს.

ძილის აპნოეს სიმპტომები და ნიშნები:

ბავშვებში ობსტრუქციული ძილის აპნოეს ნიშნები

• ხვრინვა
• მძიმე სუნთქვა ძილში
• შარდის შეუკავებლობა
• დღის განმავლობაში ძილიანობა და ქცევის პრობლემები

დიაგნოზი და მკურნალობა

დიაგნოსტირება ხდება პირველ რიგში სიმპტომებით, ხოლო შემდგომ პოლისომნოგრაფიით – ეს არის ძილის კვლევა. ბავშვის სხეულზე ხდება რამდენიმე სენსორის მიმაგრება, რომელიც დაკავშირებულია კომპიუტერთან და ხდება ძილის პროცესის შესწავლა.

მკურნალობას რაც შეეხება, თუ გამომწვევი არის გადიდებული ტონზილები ან ადენოიდები, ექიმი გაგიშვებთ ოტორინოლარინგოლოგთან ამ პრობლემის აღმოსაფხვრელად. ხოლო თუ ეს მიზეზი გამოირიცხა, შესაძლებელია ექიმმა გირჩიოთ CPAP (continuous positive airway pressure) – სასუნთქ გზებში უწყვეტი დადებითი წნევის მიწოდება.  ამ პროცედურის დროს პაციენტს ძილში უკეთია ნიღაბი, რომელიც დაკავშირებულია მოწყობილობასთან და მისი მეშვეობით ხდება სასუნთქი გზების გახსნა.

ასევე, აუცილებელია და ძალიან მნიშვნელოვანია წონის შემცირება, რადგან ის ერთერთი გავრცელებული რისკ ფაქტორია.